Επίσκεψη στην Παναγία Εκατονταπυλιανή ή Καταπολιανή
Ένα στολίδι για την Πάρο και ένα ανεκτίμητο παλαιοχριστιανικό μνημείο για την Ορθοδοξία φιλοξενεί η Παροικιά: την Παναγία την Εκατονταπυλιανή ή Καταπολιανή, κατά πολλούς.Η σιδερένια πύλη του ψηλού περιβόλου, που δίνει ένα μοναστηριακό χαρακτήρα στο Ιερό Προσκύνημα, βρίσκεται μπροστά σε μια σκιερή, πλακόστρωτη πλατεία και σε καθυποβάλλει με την πρώτη ματιά.
Καθώς περνάς την πύλη αισθάνεσαι να μπαίνεις σε ένα νέο, μυστηριακό κόσμο, που σου επιβάλλεται χωρίς εξαναγκασμούς. Τα καταπράσινα κηπάρια αριστερά και δεξιά σηματοδοτούν το δρόμο προς το μεγάλο ναό.
Πλησιάζοντας το ναό φτάνουμε σε μία πέτρινη σκάλα στα δεξιά. Όταν την ανεβούμε βρισκόμαστε σε έναν τεράστιο χώρο, που αποτελούσε το γυναικωνίτη της Εκατονταπυλιανής. Μια ματιά από ψηλά σε προϊδεάζει από την εμπειρία, που σε περιμένει όταν βρεθείς στο κέντρο της εκκλησίας.
Κατεβαίνοντας από το γυναικωνίτη επιλέγουμε μια πλαϊνή πύλη. Βρισκόμαστε ξαφνικά στο χώρο στο Βαπτιστήριο, έναν χώρο ατμοσφαιρικό. Το φως που διυλίζεται μέσα από τα τρία παράθυρα, διαχέεται πάνω στις αρχαίες, γυμνές πέτρες.
Αλλά τη συγκλονιστικότερη αίσθηση θα τη βιώσετε στην επαφή σας με τον κυρίως ναό. Η μεγαλοπρέπεια του σηματοδοτείται από την εντυπωσιακή λιτότητα του και την αρχαιοπρέπεια που αποπνέει.
Η απουσία τοιχογραφιών επάνω στις λαξεμένες πέτρες αφήνει τη ματιά να απλωθεί ελεύθερη σ’ όλο το χώρο και να αγκαλιάσει κάθε κολώνα, κιονοστοιχία και πεσσοτοιχία, έως ότου παγιδευτεί στον εντυπωσιακό τρούλο αλλά και στους χρωματιστούς, κίτρινους, κόκκινους και πράσινους πωρόλιθους, που ως τακτοποιημένες λωρίδες κοσμούν τους θόλους και αποδεικνύουν ότι κατά την ιουστινιάνεια εκδοχή της η Εκατονταπυλιανή δεν είχε διακοσμηθεί με ψηφιδωτά, πολύ διαδεδομένα στους βυζαντινούς χρόνους ή τοιχογραφίες.
Και οι εκπλήξεις του ναού δεν σταματούν εδώ. Μπροστά από το ιερό υπάρχουν δύο υπόγειες προθήκες, φωτισμένες και καλυμμένες με τζάμι, όπου βλέπουμε θεμέλια παλαιότερου, προχριστιανικού, κτίσματος.
Μία ακόμη έκπληξη μας περιμένει όταν προσεγγίζουμε το Ιερό. Μια ματιά στο εσωτερικό φτάνει για να καταλάβουμε ότι ο ναός τούτος δε μοιάζει με κανέναν άλλον απ όσους έχουμε δει, καθώς φιλοξενεί δύο από τα σημαντικότερα μνημεία της Εκατονταπυλιανής, τα οποία, επειδή συναντώνται πλέον σπανιότατα σε άλλους σωζόμενους παλαιοχριστιανικούς ναούς, αποκτούν ξεχωριστή σημασία.
Η Αγία Τράπεζα του Ιερού είναι σκεπαστή, μια πρακτική πολύ δημοφιλής κατά τους πρώτους αιώνες μ. Χ. Το μαρμάρινο επιστέγασμα, το Κιβώριο όπως ονομάζεται, στηρίζεται σε τέσσερις αρχαίες κολώνες, της κλασσικής εποχής, με κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού, μοναδικής τέχνης και αξίας. Το γεγονός ότι έχουν διασωθεί ελάχιστα ακέραια κιβώρια, κάνει το συγκεκριμένο μοναδικό σ' ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο.
Ένα ακόμη μοναδικό στολίδι της Εκατονταπυλιανής είναι το Σύνθρονο, όπως ονομάζεται το μικρό αμφιθέατρο, που υψώνεται στο βάθος της κόγχης του Ιερού, πίσω ακριβώς από την Αγία Τράπεζα.
Το Σύνθρονο αποτελείται από οκτώ ημικυκλικές και ομόκεντρες σειρές κερκίδων και στην κορυφή φιλοξενεί τον αρχιερατικό μαρμάρινο θρόνο, με το γλυπτό διάκοσμο στις πλευρές του. Δεξιά και αριστερά του, αλλά πιο χαμηλά, βρίσκονται δύο ακόμη μαρμάρινοι θρόνοι, πιο απλοί, που πιθανότατα προορίζονταν για τους βοηθούς του δεσπότη.
Εξάλλου κατά τους πρώτους μετά Χριστόν αιώνες ο δεσποτικός θρόνος φιλοξενούνταν στο σύνθρονο και όχι στον κυρίως ναό, όπως συμβαίνει σήμερα.
Μέσα στο Ιερό εκτός από τα δύο αυτά πολύτιμα μνημεία, υπάρχουν ακόμη το Κιβώριο της Αγίας Πρόθεσης, στο βάθος αριστερά, μικρότερο, νεώτερο και μικρότερης καλλιτεχνικής αξία ενώ στα δεξιά του, σε σχήμα λεκάνης, βρίσκεται ο Νιπτήρας, που στηρίζεται στο έδαφος, με λευκή κιονόμορφη βάση ενώ φέρει εγχάρακτη επιγραφή που δηλώνει ως έτος κατασκευής του το 1636.
Τέλος κάτω από την Αγία Τράπεζα εξακολουθεί να αναβλύζει ένα αγίασμα, το οποίο είναι άμεσα συνδεδεμένο με το βίο της οσίας Θεοκτίστης.
Προσαρτημένα πάνω στον κεντρικό ναό υπάρχουν έξι παρεκκλήσια, αφιερωμένα σε αγίους: το παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου, που πιστεύεται ότι πρόκειται για τον αρχικό ναό στον οποίο προσευχήθηκε η Αγία Ελένη, των Αγίων Αναργύρων, του Αγίου Φιλίππου, της Αγίας Θεοδοσίας, του Αγίου Δημητρίου και της Οσίας Θεοκτίστης, της πολιούχου της Παροικιάς, που έζησε, μόνασε, πέθανε και τάφηκε σ’ αυτόν ακριβώς το χώρο, κατά τη διάρκεια του 9ου αι.
Τέλος θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε τα εκτός του Ναού κτίσματα, τα πρώην μοναστηριακά κελιά, που κτίσθηκαν σε διαφορετικές εποχές έως και τα τέλη του 17ου αι., και που σήμερα στεγάζουν το Επισκοπείο, τα γραφεία του Ιερού Προσκυνήματος, την Αίθουσα Τελετών, το Νεανικό Κέντρο και το Εκκλησιαστικό Μουσείο του Ναού, όπου βρίσκεται μια μόνιμη έκθεση και η οποία φιλοξενεί μεταξύ άλλων βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες, ιερά εκκλησιαστικά σκεύη, παλαιά άμφια αλλά και τον ξυλόγλυπτο Επιτάφιο της Εκατονταπυλιανής κατά το 17ο αι.
Εξάλλου στην αυλή των κτηριακών εγκαταστάσεων, αριστερά των μικρών κήπων υπάρχουν πέντε τον αριθμό τάφοι αρχοντικών οικογενειών της Πάρου, του 19ου αι., ενώ στον ίδιο χώρο ενταφιάσθηκε και η Παριανή στην καταγωγή, μεγάλη ηρωίδα της Επανάστασης του 1821, Μαντώ Μαυρογένους, που πέθανε στην Πάρο το 1848.
Ο Ναός εορτάζει στις 15 Αυγούστου, ανήμερα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, και αποτελεί ένα από τα σημεία αναφοράς των Ελλήνων πιστών εκείνη τη συγκεκριμένη μέρα, μαζί με την Παναγιά της Τήνου και την Παναγία τη Σουμελά.
Πάρος Ασκληπιείο
Σε μια από τις πιο όμορφες τοποθεσίες στην Πάρο, με καταπληκτική θέα προς το ανοιχτό Αιγαίο, βρίσκονται τα ερείπια του ναού, που ήταν αφιερωμένος στον Ασκληπιό, το θεό της Ιατρικής. Το Ασκληπιείο, είναι σκαρφαλωμένο στο λόφο της Αγίας Άννας, αποδεικνύοντας, για μία ακόμη φορά ότι οι αρχαίοι Έλληνες, δεν έχτιζαν όπου κι όπου τα λατρευτικά ιερά τους, αλλά επέλεγαν πάντοτε την πλέον ιδανική θέση.Η πρόσβαση είναι πολύ εύκολη, αρκεί να ξέρετε που να κοιτάξετε, γιατί δυστυχώς η μοναδική ταμπέλα, βρίσκεται ακριβώς μπροστά στο ιερό και αν δεν την προσέξετε αμέσως, καθώς δεν είναι και τεραστίου μεγέθους, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να το προσπεράσετε.
Θα σας οδηγήσει εκεί ο περιφερειακός δρόμος, που ξεκινά από την Παροικιά με κατεύθυνση προς τα νοτιοδυτικά του νησιού. Πριν προλάβετε να απομακρυνθείτε πολύ θα διακρίνεται στα αριστερά σας τα τείχη, στη βάση του λόφου.
Αφού ανέβετε τα πέτρινα σκαλοπάτια, θα βρεθείτε σε έναν ιδιαίτερα φροντισμένο χώρο, όπου ωστόσο απουσιάζει οποιαδήποτε σήμανση ή επεξηγηματική πινακίδα.
Γνωρίζοντας ότι εδώ βρίσκονται τόσο τα ερείπια του υπαίθριου λατρευτικού ιερού, που είναι γνωστό ως Ασκληπιείο όσο και τα ίχνη του Πύθειου, του ναού που ήταν αφιερωμένος στον Πύθειο Απόλλωνα, θα καταφέρετε να τα εντοπίσετε.
Εξάλλου βρίσκονται παντού γύρω σας, λαξευμένα στο κατάλευκο μάρμαρο της Πάρου, αρχιτεκτονικά μέλη του αρχαίου ναού, όπως τα κομμάτια από τις δωρικές κολώνες.
Αν θέλετε μπορείτε να συνεχίσετε την ανάβαση προκειμένου να προσεγγίσετε τον οικίσκο, που στέκετε ψηλά πάνω από το ιερό, αλλά πρέπει να γνωρίζετε ότι είναι σχετικά πρόσφατο οικοδόμημα και δεν έχει την παραμικρή σχέση με το Ασκληπιείο.
Παραλία Κολυμπήθρες
Άγρια ομορφιά. Αυτές οι λέξεις μόνο μπορούν να χαρακτηρίσουν τις Κολυμπήθρες. Στα βορειοδυτικά της Πάρου, στη δυτική πλευρά του όρμου της Νάουσας θα συναντήσετε ένα τοπίο, από τα πολλά που θα σας κάνουν να αναρωτηθείτε αν όντως βρίσκεστε σε ένα κλασικό κυκλαδίτικο νησί.
Θα καταλάβετε ότι πλησιάζετε, όταν παρατηρήσετε τους περίεργους σχηματισμούς των βράχων στα υψώματα δεξιά σας. Βράχια χωρίς αιχμές, σχεδόν σφαιρικά, με λείες επιφάνειες λες και τα έχει «τρίψει» με γυαλόχαρτο το χέρι ενός εκκεντρικού καλλιτέχνη.
Προχωρώντας, τις ίδιες αυτές πέτρες θα τις δείτε ενσωματωμένες στις ξερολιθιές, τις μάντρες και τα τοιχία που έχουν χτίσει οι Παριανοί με τον κλασικό κυκλαδίτικο τρόπο: πέτρα στην πέτρα, τόσο αριστοτεχνικά δεμένες που δεν είναι απαραίτητο κανένα συνδετικό υλικό, όπως άμμος ή τσιμέντο.
Τα σμιλεμένα επί χιλιετίες, από την αλμύρα, το νερό και το αέρα, γρανιτένια βράχια προχωρούν μέχρι τη θάλασσα και σχηματίζουν τις διαδοχικές παραλίες στις Κολυμπήθρες της Πάρου.
Γιατί σαφώς και δεν πρόκειται για μία και μόνη παραλία αλλά για πολλές στη σειρά αμμουδιές, έτοιμες να ανταποκριθούν σε όλα τα γούστα και τις ανάγκες σας. Υπάρχει «κολυμπήθρα» που χωράει άνετα δύο, άλλη τρεις ενώ άλλες Κολυμπήθρες, «σπάζοντας» το σχεδόν σεληνιακό τοπίο, φιλοξενούν ομπρέλες και ξαπλώστρες, προσφέροντας εκτός από χάρμα οφθαλμών και όλες τις σύγχρονες ανέσεις.
Πάντως κάθε «κολυμπήθρα», ανεξαρτήτως του μεγέθους της, είναι απομονωμένη από τη διπλανή της. Έχετε ωστόσο πρόσβαση, αν αποφασίσετε να εξερευνήσετε όσες περισσότερες μπορείτε, εκτός από τη θάλασσα, κολυμπώντας, και σκαρφαλώνοντας στα βράχια. Εδώ χρειάζεται λίγο προσοχή για να μη γλιστρήσετε.
Η αμμουδιά στις Κολυμπήθρες είναι σχεδόν μόνιμα βρεγμένη ενώ αν είστε τυχεροί μπορεί τη μέρα που θα αποφασίσετε να τις επισκεφθείτε να χρειαστεί η ξαπλώστρα σας να ακουμπά στο νερό. Η θάλασσα σε κάποια σημεία μάλιστα βρίσκεται μόνιμα μέσα σε εσοχές και κοιλότητες των βράχων δημιουργώντας ιδιότυπα spa, που θα σας εκπλήξουν.
Τα νερά είναι δροσερά και πεντακάθαρα ενώ οι σκιές των βράχων που καθρεφτίζονται στη θάλασσα, τις δίνουν όλες τις αποχρώσεις του μπλε, από το πιο βαθύ έως το ξασπρισμένο γαλάζιο, στα ρηχά της σημεία.
Πάντως σε κάθε περίπτωση οι Κολυμπήθρες στη Πάρο ενδείκνυνται για απομόνωση και ησυχία καθώς τη γαλήνη σας δε θα τη διακόψει ούτε η συνήθης πλέον μουσική από beach bar -που ευδοκιμούν κατά κόρον αλλού- αλλά ούτε και οι φωνές των λοιπών λουομένων, λες και το ίδιο το τοπίο επιβάλλεται και δεν επιτρέπει στους «εισβολείς» να ταράξουν την κατανυκτική του ατμόσφαιρα
Πάρος Δήλειο
Μολονότι δε θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει μεγάλο νησί την Πάρο, χρειάζεται αρκετή επιμονή προκειμένου να εντοπίσετε το Δήλειο, το ναό, που ήταν αφιερωμένος στο Δήλειο Απόλλωνα.
Το Δήλειο είναι χτισμένο πάνω σε ένα λόφο και βρίσκεται σε νοητή ευθεία με το ιερό νησί της Δήλου.
Για να φτάσετε περνάτε την παραλία Λιβάδια, μετά την Παροικιά και στη διασταύρωση, αντί να ακολουθήσετε το δρόμο για τις παραλίες στρίβετε δεξιά με κατεύθυνση το Δήλιο. Το νου σας στις πινακίδες γιατί ο δρόμος είναι ανηφορικός ενώ σε κάποια σημείο την άσφαλτο αντικαθιστά το τσιμέντο και ο χαλικόδρομος.Όταν όμως φτάσετε στον προορισμό σας η πανοραμική θέα προς το καταγάλανο Αιγαίο Πέλαγος, θα σας αποζημιώσει ενώ είναι και μια μοναδική ευκαιρία για να θαυμάσετε την ηπειρωτική βόρεια Πάρο.
Ωστόσο αν και φτάσατε, σας περιμένει μία ακόμη μικρή δοκιμασία. Πρέπει να διασχίσετε πεζή το στενό ανηφορικό μονοπάτι, το οποίο περικλείεται από ξερολιθιές.
Στην κορυφή του λόφου θα θαυμάσετε τα ερείπια του ναού του Δήλειου Απόλλωνα, κολώνες και αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία αποτελούσαν τον περίβολο του ιερού, καθώς και ίχνη ενός ακόμη ναού, αφιερωμένου στην αδελφή του, θεά Άρτεμη. Στην ίδια τοποθεσία είχε χτιστεί κι ένας μικρός χώρος για συμπόσια.
Τέλος αρχαιολογικές ανασκαφές έχουν φέρει στο φως ίχνη ενός νεκροταφείου, των κυκλαδικών χρόνων, περίπου της 3ης χιλ. π.
Αξιοθέατα
Τέσσερις χιλιάδες χρόνια ιστορίας μετρά η Πάρος. Ίωνες και Αιολείς άποικοι, Ενετοί κατακτητές, Βυζαντινοί, πειρατές, όλοι όσοι πάτησαν τα χώματα της άφησαν το στίγμα τους, τα αρχιτεκτονήματα τους, τα σημάδια του πολιτισμού τους, σ΄ ένα μοναδικό πάντρεμα από διαφορετικές κουλτούρες, οι οποίες έχουν αφομοιωθεί εξαιρετικά σε μία. Μια κουλτούρα με την οποία ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή αμέσως μόλις πατήσει το πόδι του στο λιμάνι της Παροικιάς.Αρκεί μια ματιά στα δεξιά και θα δει το Φραγκοκάστελο, στα αριστερά ορθώνεται ο κατάλευκος ανεμόμυλος, απαραίτητος για τη διαβίωση των κατοίκων τα περασμένα χρόνια, όταν ήταν απαραίτητο να εξασφαλίζουν την τροφή τους εντός της Πάρου.
Πιο πέρα θα συναντήσετε το αρχαίο νεκροταφείο ενώ αν μπείτε στα σοκάκια και τραβήξετε προς τα αριστερά θα ορθωθεί μπροστά σας ο λευκός τοίχος, μέρος του τείχους που περιβάλει την Παναγία Εκατονταπυλιανή, το πετράδι της Πάρου.
Λίγο πιο πάνω θα βρεθείτε μπροστά στο αξιόλογο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάρου. Δε χρειάζεται να δείτε καν τις ταμπέλες, καθώς θα το καταλάβετε από τα αρχαία μάρμαρα, σήμα κατατεθέν στην Πάρο, που βρίσκονται τοποθετημένα εκτός του περιβόλου του Μουσείου.
Αλλά κι εκτός Παροικιάς τα διάφορα αξιοθέατα θα τραβήξουν σίγουρα την προσοχή σας: το Ασκληπιείο, επάνω στον περιφερειακό δρόμο προς αεροδρόμιο, η υπέροχη Κοιλάδα με τις Πεταλούδες προς την ίδια κατεύθυνση, το Δήλιο, ο ναός προς τιμήν του Δήλιου Απόλλωνα, σκαρφαλωμένος σε μία κορυφή στα ανατολικά της Παροικιάς, με καταπληκτική θέα προς το Αιγαίο, καθώς ο ναός είναι προσανατολισμένος προς τη Δήλο, τα Αρχαία Λατομεία Μαρμάρου στο χωριό Μαράθι, στο δρόμο προς Λεύκες.
Στη Νάουσα μην παραλείψετε να δείτε το ενετικό κάστρο, το οποίο διασώζεται στην ανατολική άκρη του λιμανιού και το εξαιρετικό Λαογραφικό Μουσείο.
Και βέβαια σε κάθε περίπτωση αυτό που θα συναντάται ξανά και ξανά είναι τα κατάλευκα εκκλησάκια με τους μπλε χαρακτηριστικούς τρούλους, τα οποία είναι διάσπαρτα παντού στην Πάρο. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις δυο-δυο μαζί, ενώ στο Φραγκοκάστελο μετρήσαμε τέσσερα, δίπλα-δίπλα.
Μια προσεχτική ματιά τόσο στα εκκλησάκια όσο και σε άλλα κτίσματα θα σας αφήσουν άφωνους, όταν συνειδητοποιήσετε ότι στην τοιχοποιία τους έχουν χρησιμοποιηθεί αρχαία μάρμαρα από ναούς, ενώ σε πολλές περιπτώσεις θα δείτε και ολόκληρους κίονες, προσαρμοσμένους στις ανάγκες των ανθρώπων που κατοικούσαν εδώ, πριν από αιώνες. Αναφερόμαστε σε κίονες και αρχαία μάρμαρα, τα οποία αφαιρέθηκαν αυτούσια από γκρεμισμένους αρχαίους τόπους λατρείας.
Τα μνημεία και τα αξιοθέατα στην Πάρο θα σας διαβεβαιώσουν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι τούτο το νησί εκτός από μέλλον, το οποίο έχει σίγουρα εξασφαλίσει χάρη στην τουριστική του ανάπτυξη, έχει και παρελθόν, στο οποίο πατά γερά και επιδιώκει να αναδεικνύει σε κάθε ευκαιρια.
Προϊόντα
Στην αρχαιότητα σπουδαία προϊόντα της Πάρου ήταν τα σύκα, τα πεπόνια και οι παριανές πίττες. Συγκεκριμένα ο περίφημος Παριανός σατυρικός ποιητής Αρχίλοχος, όταν πήγε στη Θάσο, δεν μπορούσε να ξεχάσει τα μαύρα σύκα τα λεγόμενα "αιμώνια", που ήταν παραγωγή της Πάρου. Ο δε Αθήναιος μνημονεύει τα πεπόνια της Πάρου που τα ονόμαζε "σικυούς σπερματίες". Ο δε Πλίνιος αναφέρει ότι στην Πάρο υπήρχε ένα δάσος του οποίου τα δένδρα δεν καρποφορούσαν, τα δε αλιεύματα πέριξ της Πάρου ήταν περισσότερο αλμυρά από τα συνήθη. Επίσης ο ίδιος αναφέρει και το αξιοπερίεργο ότι στην Πάρο υπήρχε κάποιος "λίθος", (χώμα;), από τον οποίο εξαγόταν ένας χυμός, (πιθανόν με βρασμό), που χρησίμευε ως θεραπευτικό φάρμακο. Άλλα προϊόντα της εποχής εκείνης ήταν τα παριανά ιμάτια που ήταν πορφυροβαφή, τα καλούμενα "βεύδεα". Κυρίως όμως ήταν τα λευκά μάρμαρα που μαζί με της Νάξου και της Πεντέλης συντέλεσαν στη δόξα της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής. Διάσημοι ήταν οι Παριανοί αγαλματοποιοί Σκόπας και Αγοράκριτος, εφάμιλλοι του Φειδία, καθώς και οι ζωγράφοι Νικάνωρ και Αρκεσίλαος.
Σημερα οι μόνιμοι κάτοικοι, οι Παριανοί, ασχολούνται κυρίως με την αλιεία, γεωργία, κτηνοτροφία και τον τουρισμό. Τα προϊόντα της Πάρου είναι ποικίλα και άριστης ποιότητας. Παράγει ετησίως μεγάλες ποσότητες οίνου με συνέπεια να έχει μικρές βιομηχανικές μονάδες οινοποιίας και ουζοποιίας,-και συγκεκριμένα την περιβόητη ¨σούμα¨- καθώς και την περίφημη παριανή γραβιέρα, λάδι και σύκα, περισσότερο για τις ανάγκες των κατοίκων. Ευφορότερες περιοχές είναι της Παροικίας και της Μάρπησσας. Επίσης η Πάρος έχει αξιόλογα ορυκτά, μεταξύ των οποίων πρωτεύουσα θέση έχει το ονομαστό χιονόλευκο μάρμαρο της Πάρου
Επιμέλεια: ΕΛΕΑΝΑ ΖΑΜΠΑΡΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου